Een respondent meent: „Logisch dat het is geklapt. Hoe wil je met een onbetrouwbare overheid tot een akkoord komen?” Een andere respondent: „Alle partijen hebben een bepaald voordeel hierbij, behalve de boeren. Boeren investeren en dan moet er ook uitzicht zijn op inkomen.” Een andere stemmer schrijft: „Boeren zijn ondernemers, maar de risico’s die ze nu krijgen zijn niet meer van deze wereld.”

Een meerderheid van de respondenten vindt het niet jammer dat de onderhandelingen over het landbouwakkoord zijn geklapt. Een stemmer: „Met het volle recht gaat de stekker eruit. Een landbouwakkoord zou alleen kunnen als er een nieuw kabinet komt zonder D66 en GroenLinks.”

Wel vindt een meerderheid dat er ooit een landbouwakkoord moet komen. Daarom geloven de meeste respondenten wel dat de onderhandelingen over het akkoord op een later tijdstip worden voortgezet. „De regering moet de boeren tegemoetkomen met haalbare voorstellen”, klinkt het.

• Lees het gehele artikel hier terug op de website van de Telegraaf »

Als er geen akkoord van de grond komt, dan zou het kunnen dat het kabinet zelf maatregelen neemt voor natuurherstel en tegen klimaatverandering. Driekwart van de stemmers vindt niet dat dit moet gebeuren. Een stemmer zegt: „Het is nooit de bedoeling van het kabinet geweest om tot een akkoord te komen. Deze maandenlange onderhandelingen waren voor de bühne. Nu kan het kabinet zijn eigen gang gaan.”

De ene helft van de stemmers denkt dat het kabinet gaat terugkrabbelen op het gebied van stikstofdoelen, de andere helft denkt juist van niet. Een respondent vindt dat het alleen maar gaat over ‘stikstof en boeren’. „En ze vergeten de scheepvaart, luchtvaart en zware industrie.” Iemand anders die dat niet verwacht: „De overheid is de boerenstand aan het slopen. Terugkrabbelen doen ze niet, anders lijden ze gezichtsverlies.”

Voorzitter Sjaak van der Tak van LTO Nederland kon tijdens de onderhandelingen geen verdienmodel zien voor de boeren, maar wel verplichtingen. Driekwart van de stemmers is het eens met deze visie. „In Nederland weet je nooit waar je aan toe bent. Om de haverklap verzinnen ze nieuwe regels die dan net zo makkelijk weer overboord worden gezet”, luidt een boze reactie.

De meeste respondenten vinden dat boeren een aparte status moeten krijgen. Een voorstander ervan schrijft: „Ja, boeren verdienen een aparte status, omdat ze onder deze voorwaarden niet kunnen concurreren op de wereldmarkt.” Iemand anders: „Boeren zijn belangrijk voor de voedselvoorziening, dus een aparte status is prima.” Iemand anders vindt juist dat de boeren bijna alleen maar produceren voor de ‘export’. „De enigen die hier rijk van worden zijn de agro-industrie en de Rabobank.”

De meesten denken daarbij ook dat de boeren uiteindelijk toekomstperspectief moeten krijgen. Als dat niet gaat gebeuren, dan verwacht een overgrote meerderheid nieuwe boerenprotesten. „Boeren moeten hun protesten uitbreiden tot het kabinet klapt.” Iemand anders is wel een beetje ‘klaar’ met dat ‘stikstofgezeur’. ,,Nederland is te dichtbevolkt hiervoor en aangelegde natuur hoef je niet te beschermen.”